Programma
maandag 13 mei 2019
Tijd: 15.00
Locatie: Van Swinderen Huys
maandag 13 mei 2019
Zijn bacteriën intelligent?
Dirk-Jan Reijngoud

Een lezing geven over intelligentie is vragen om problemen, zeker wanneer het over bacteriën gaat. Ik ga die uitdaging aan. Daartoe bespreek ik eerst competentie als bron van intelligentie daarbij de filosoof Dennett volgend. Ten tweede deel ik mijn verhaal over de bacterie in tweeën, één deel gaat over de biochemische ‘uitrusting’ en hoe die werkt, en een tweede deel dat over het ‘gedrag’ gaat. In een aantal voorbeelden maak ik  aannemelijk hoe bacteriën de problemen oplossen waarmee de omgeving hen confronteert. Tenslotte behandel ik kort de biofilm, de samenlevingsvorm van bacteriën. Ik laat zien dat er nieuwe eigenschappen opkomen, wijzend op het ontstaan van een proto-multicellulair organisme. Het wordt een middag vol verrassingen met een nieuwe kijk op de meest simpele, maar desondanks zeer competente levensvorm.

 

Dirk-Jan Reijngoud (1948) studeerde scheikunde aan de UvA; hij promoveerde cum laude in de biochemie, met onderzoek aan de intralysosomale pH bij prof. Dr. J.M. Tager, eveneens aan de UvA. Daarna werkte hij 3 jaar als postdoc in Philadelphia waar hij de lipide-eiwit-interactie heeft bestudeerd in lipoproteïnen. Terug in Nederland wachtte de werkloosheid. Via connecties uit Philadelphia is hij naar Groningen gehaald om het laboratorium metabole ziekten van de kindergeneeskunde van het toenmalige AZG, nu UMCG, te leiden;  dat heeft hij tot aan zijn emeritaat gedaan. In die periode heeft hij leiding gegeven aan de uitbreiding van het bevolkingsonderzoek van pasgeborenen op erfelijke metabole ziekten in Nederland, de ‘hielprik-screening’. Tevens heeft hij een aantal muizenmodellen ontwikkeld op het gebied van erfelijke metabole ziekten om de etiologie van deze ziektebeelden te ontrafelen met gebruikmaking van stabiele isotopentechnologie. Hij is in 2013 benoemd als hoogleraar met de leeropdracht de erfelijke variëteit van het metabolisme. Nu, als gasthoogleraar, is hij nog steeds zeer actief in het researchlaboratorium kindergeneeskunde van het UMCG.

.