Vanaf de derde eeuw voor onze jaartelling veroverde het oude Rome een groot deel van eerst Italië, vervolgens de rest van de Mediterrane wereld, grote delen van het Midden Oosten en uiteindelijk in de eerste eeuw voor onze jaartelling ook noordwest Europa. Rond het begin van onze jaartelling had het Romeinse Rijk zo een bevolking van ten minste 60 miljoen inwoners, en een eeuw later misschien wel 90 miljoen inwoners, dat wil zeggen iets van een kwart van de toenmalige wereldbevolking, en meer dan enige moderne staat tot het begin van de twintigste eeuw. Het was een rijk met meer en grotere steden dan Europa zou kennen tot in de Industriële Revolutie (de stad Rome had minstens een miljoen inwoners), het had een goed georganiseerd professioneel leger, een efficiënt belastingsysteem, en wetten die de basis zijn geworden van het moderne Europese rechtssysteem. En toch is het Romeinse Rijk ingestort, politiek en militair maar ook demografisch en economisch.

De vraag hoe deze bloei mogelijk is geweest maar zeker ook hoe dit alles zo volledig kon instorten heeft reeds in de Renaissance de geesten bezig gehouden, en is nog steeds actueel.  Ik zal laten zien dat een combinatie van moderne economische analysemodellen en een kwantitatieve analyse van de steeds talrijker archeologische data tot deels nieuwe conclusies kan leiden, of soms tot een veel degelijker bevestiging van oeroude ideeën. Er zijn nu echte data in plaats van slechts verhalen uit oude schrijvers.

Willem Jongman was educated at Leiden University, where he studied history (BA 1975, MA 1976), and where he was awarded his doctorate in 1988 (cum laude). After a research fellowship in ancient history at King’s College Cambridge from 1976-9, he has subsequently taught pre-industrial economic history and ancient history at the universities of Rotterdam and Groningen (where he was awarded a readership in ancient history in 2006, and economic and social history from 2013). He has been the recipient of numerous awards and fellowships, both in the Netherlands and abroad. His book on Pompeii was named one of the most important works of scholarship on the ancient economy of the last two centuries. One of his articles was selected by the Royal Netherlands Economic Society as one of the most remarkable publications of the year in economics. For many years he was chairman of the editorial board of the Mnemosyne Supplements ‘History and Archaeology of Classical Antiquity’ (Royal E.J. Brill Publishers). He is currently an editor for the series ‘People, Markets, Goods: Economies and Societies in History’ (Boydell & Brewer for the Economic History Society). From 2013-2019 he has been a member of the Advisory Board of the  joint DFG Graduiertenkolleg Archaeology of Pre-Modern Economies of the Universities of Bonn and Cologne, where he was also a DFG Mercator fellow in the Winter Semester of 2014-5. In the autumn of 2015 he was a member of the Institute for Advanced Study at Princeton, and in November 2016 he was a visiting professor at the Collège de France in Paris. From 2019 he has been a member of the Executive Board of the international consortium for the integration of archaeological field survey datasets, http://comparativesurveyarchaeology.org/