De tempel van de Egyptische godin Moet is vooral bekend geworden vanwege de vele beelden van de (aan Moet verwante) godin Sachmet die in de tempel stonden (en deels nog steeds staan) opgesteld. Hoewel deze diorieten beelden al sinds de 19e eeuw vele reizigers gefascineerd hebben is er merkwaardig genoeg nooit een monografie of zelfs maar een catalogus van verschenen. In het kader van de opgravingen van het Brooklyn Museum, NY waaraan ik deelneem, hebben wij nu die lacune getracht te vullen met een studie van de geschiedenis, kunstgeschiedenis en epigrafie van deze bijna 300 beelden, die de godin afbeelden in de gedaante van een vrouw met leeuwinnenkop. De beelden zijn gemaakt in opdracht van farao Amenhotep III (14e eeuw v. Chr.) en onderscheiden zich met name van elkaar doordat ieder beeld een andere bijnaam aan de godin geeft die samenhangt met de Egyptische kalender die de tempelcultus reguleert. Oorspronkelijk waren er vermoedelijk in ieder geval één zittend en één staand beeld van de godin voor iedere dag van het jaar. Enkele cruciale vragen omtrent deze beelden, zoals de vraag of zij oorspronkelijk voor de tempel van Moet zijn gemaakt of daar later vanuit een andere locatie naartoe zijn gebracht zijn nog steeds niet met zekerheid te beantwoorden.
Jaap van Dijk werd in 1953 geboren in Burgum (Friesland). Na een gymnasium-α opleiding in Groningen studeerde hij Egyptische Taal- en Letterkunde, kortweg Egyptologie, aan de Rijksuniversiteit Groningen, met bijvakken in verschillende Semitische talen (met name Oegaritisch) en Godsdienstwetenschap. Hij studeerde in 1978 cum laude af met een doctoraalscriptie over “De kanaänitische god Hauron en zijn verering in Egypte”. In 1979 bezocht hij voor het eerst Egypte en sinds 1981 neemt hij er vrijwel ieder jaar deel aan opgravingen. Hij promoveerde in 1993 op The New Kingdom Necropolis of Memphis: Historical and Iconographical Studies en was vele jaren wetenschappelijk medewerker aan de RuG (eerst bij Prof. Herman te Velde en na diens emeritaat zelfstandig, ondergebracht bij de Faculteit GG & GW). In die tijd maakte hij vele bezuinigingsrondes mee, die uiteindelijk leidden tot de opheffing van het laatste restant Egyptologie in Groningen en zijn vervroegde pensionering in 2013.
Bij opgravingen in Egypte fungeert Jaap van Dijk in de eerste plaats als filoloog en epigraaf, verantwoordelijk voor de talrijke gevonden inscripties in diverse Egyptische schriftsoorten. Hij vervulde deze rol bij opgravingen van de Egypt Exploration Society (Londen) i.s.m. het Rijksmuseum van Oudheden (Leiden) in de Nieuwe Rijks-necropool van Memphis in Saqqara (1981–2003), het Brooklyn Museum (New York) in het tempeldomein van de godin Moet in Zuid-Karnak (1986–2023) en The Cambridge Expedition to the Valley of the Kings in het koningsgraf van Horemheb (2006–2009), waarover hij in 2015 al eens een SAS-lezing hield.
Jaap van Dijk was lange tijd hoofdredacteur van Phoenix, Bulletin van het Vooraziatisch-Egyptisch Genootschap Ex Oriente Lux en van de reeks Egyptological Memoirs (Styx/Brill). Hij was ook bestuurslid van de Vrienden van het Volkenkundig Museum ‘Gerardus van der Leeuw’ en van die van het Groninger Universiteitsmuseum.
De homepage van Jaap van Dijk is in te zien via onderstaande link: https://www.jacobusvandijk.nl
