Het Westen, en dan met name zijn politieke en journalistieke elite, heeft altijd ernstige perceptie-problemen met Oost-Azië gekend. Enkele decennia geleden was het Japan dat in het Westen voor veel angst, onbegrip en Fehleinschätzungen zorgde. Dat liep goed af, zo is de perceptie;  het Japanse rumoer lijkt ‘gelukkig’ weer verstomd.

Nu is er echter nieuw rumoer uit het Oosten, uit China. En dat rumoer klinkt echter veel luider en veel angstaanjagender, aangewakkerd door een felle Oostenwind, die vele Westerse huizen – met name de heilige – omver blaast. De Westerse strategie met betrekking tot China, ook die van de Nederlandse regering, is meer ingegeven door angst dan door realiteitszin. Anderzijds treft men ook houdingen aan van business as usual, het-zal-wel-weer-overwaaien (“Kijk maar naar wat er in Hong Kong aan de hand is”).

In deze lezing vraag ik aandacht voor het China dat zich bevindt achter de Westerse percepties van de Westerse media en hun politieke leiders. Wat zijn nu de werkelijke doelstellingen van de Chinese autocratie, zoals deze uitgedragen worden door haar keizer, president Xi? Hoe ziet zijn belangrijkste buitenland-strategie eruit, de BRI (Belt and Road Initiative)?

Wat moet nu het antwoord van ons in het Westen zijn? De Brexit lijkt niet echt een goede response te zijn; en ook de President van een land in verwarring, de Verenigde Staten, geeft contraproductieve antwoorden. Zijn er alternatieven?

Ik baseer mijn bevindingen in deze lezing op tal van Chinese documenten en op gesprekken met China-kenners en hooggeplaatste Chinezen, onder wie de Directeur van de BRI in Peking.

Rien T. Segers was hoogleraar Aziatische bedrijfscultuur aan de RUG. Op dit moment is hij Senior Research Fellow aan het Clingendael Institute of International Relations in Den Haag. Daarnaast is hij Directeur van een Consultancy-praktijk voor relaties met China en Japan t.b.v. het Hoger Onderwijs en het Bedrijfsleven. Eind januari zal  hij een hoge keizerlijke onderscheiding ontvangen uit handen van de Ambassadeur van Japan in Nederland.