Het Centrale Dogma in de moleculaire biologie zegt DNA -> RNA -> eiwit. En hoe nu verder? Is dit de manier waarop de cel functioneert?  Het Centrale Dogma blijkt een karikatuur te zijn en mist het volledig de dynamica wat een cel tot een levende cel maakt.

Wat doen al die eiwitten? Een deel functioneert in de stofwisseling. De stofwisseling zorgt voor energie en bouwstoffen voor onderhoud, opslag en reproductie. Op deze manier draagt de stofwisseling bij aan het behoud van de cel. En het geeft de cel de mogelijkheid zich aan te passen aan de constant veranderende omstandigheden in de omgeving.

Dit is het tekstboek verhaal. Maar er is nog een andere functie van de stofwisseling. Het bevat informatie over de kwaliteit van de omgeving. Deze informatie wordt gedeeld met processen in de celkern. Op basis van deze informatie worden processen gestuurd zoals voorraad vorming (opslag) en celdeling.

In mijn presentatie wil ik de wisselwerking tussen de stofwisseling en de kern bespreken.  Dan blijkt dat het ‘ietsje’ ingewikkelder is dan het Centrale Dogma stelt.

Dirk-Jan Reijngoud (1948) studeerde scheikunde aan de Universiteit van Amsterdam. Na zijn promotie aldaar (titel proefschrift: Intralysosomal pH) werkte hij 3 jaar als postdoc aan fosfolipide-eiwit interacties in plasma lipoproteinen in het Women’s Medical College in Philadelphia (PA) in de Verenigde Staten van Amerika. Terug in Nederland werkte hij 2 jaar als postdoc bij de afdeling experimentele chirurgie van het toenmalig academisch ziekenhuis Groningen aan het metabolisme van fosfolipiden in longsurfactant bij Respiratoir Distress Syndroom in proefdieren. In 1985 begon hij bij kindergeneeskunde in hetzelfde ziekenhuis in het laboratorium erfelijke stofwisselingsziekten. Dit laboratorium verzorgde de analyses voor de diagnostiek van deze ziekten en de behandeling van aangedane patiëntjes. In 1995 startte hij wetenschappelijk onderzoek naar een tweetal erfelijke stofwisselingsziekten in de glucose- en vetstofwisseling in genetisch gemodificeerde proefdieren. In 2003 verwierf hij een doelmatigheidssubsidie om het bevolkingsonderzoek van pasgeborenen (hielprik) met massa spectrometrie uit te voeren. Dit leidde ertoe dat in 2007 deze methodologie algemeen in Nederland werd ingevoerd, samen met een uitbreiden van de op te sporen ziekten. In 2013 werd hij benoemd tot hoogleraar met de opdracht de erfelijke variëteit van het metabolisme. Na zijn emeritaat bleef hij actief als docent van medische studenten en als gasthoogleraar en begeleidde hij studenten tijdens hun promotieonderzoek.