Als vreemde eend in de bijt, als emeritus hoogleraar intensive care geneeskunde aan het Amsterdam UMC, niet uit Groningen, ga ik u iets vertellen over het Arboretum van Landgoed Tenaxx, de Hangende Tuinen, in Wedde, met zijn unieke bomencollectie.
Wat begon als een droom is intussen een prachtige onderneming geworden.
In 2004 kochten mijn man (Wouter Oudemans) en ik 30 hectare akkerbouwgrond met agrarisch bouwblok in Wedde (gemeente Westerwolde) met als doel een landgoed met inlands bos, vijvers en een arboretum te stichten. Het onderhouden van een arboretum zat Wouter in het bloed. Hij was in zijn jeugd wekelijks te vinden Landgoed Schovenhorst, dat in 1848 door zijn betovergrootvader J.H. Schober, was opgericht. Wouter is helaas in 2024 overleden, maar zijn naasten zetten deze bijzondere onderneming met groot enthousiasme voort.
De bomencollectie was primair gericht op het verzamelen van soorten die van nature voorkomen uit alle delen van de wereld voor zover zij in het Groningse klimaat wilden groeien. Zij werden in groepen geplant en geordend op geografische grondslag. Geïnspireerd door treurbomen in de Groningse slingertuinen zijn wij ons gaan specialiseren in treurvormen. De treurvarianten werden zo mogelijk naast de oorspronkelijke soort geplant. Het arboretum heeft intussen de grootste collectie treurbomen ter wereld.
Later begonnen wij op Landgoed Tenaxx ook een Dinopark, levensechte modellen van (dino)sauriërs staan in het arboretum en het bos, deels tussen de bomen uit het Mesozoïcum, de tijd waarin de dinosauriërs leefden. In Museum Het Dinosaurium wordt voor kinderen het verhaal verteld van de dinosauriërs en hun leefomgeving, en de (co)evolutie van bomen en dinosauriërs. De dinosauriërs zijn uitgestorven, maar de bomen zijn er nog.
Wouter was filosoof. Darwinisme en thermodynamica waren voor hem belangrijk omdat zij iets zeggen over de verhouding van mens en natuur. Het arboretum weerspiegelt het spel van Moeder Natuur. In het arboretum valt iets te beleven van de betekenis van biodiversiteit, natuurlijke variatie en selectie, de ambivalente verhouding van natuur en cultuur, van thermodynamica en diepe tijd. Een gang langs de bijzondere bomen van De Hangende Tuinen geeft de gelegenheid om een moment stil te staan bij de grootse en grillige natuur waar de mens een uitvloeisel van is en geen meester.
Helena Oudemans (1950, Amsterdam) studeerde geneeskunde (kandidaats RUL, doctoraal UvA) en specialiseerde zich in de interne geneeskunde in het Wilhelmina Gasthuis, Binnengasthuis, en Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam om daarna tot intensivist opgeleid te worden in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis en het Amsterdam UMC, locatie VUMC. In 1995 promoveerde zij bij prof. L. Eijsman en prof. Ch.R.H. Wildevuur op het proefschrift getiteld “Hypermetabolism after cardiac surgery, the role of gut-derived endotoxin” aan de UvA te Amsterdam. In 2013 werd zij benoemt tot Hoogleraar Intensive Care Geneeskunde, Amsterdam UMC, locatie VUMC en hield haar oratie getiteld “Intensive Care Geneeskunde, Grensverleggend en Grensoverschrijdend” in het daaropvolgende jaar. tot 2019 hield zij zich bezig met onderzoek in de intensive care van volwassenen.
